9. Rektorski forum Jugoistočne Evrope i Zapadnog Balkana održava se na Univerzitetu „Sv. Kliment Ohridski“ u Bitoli

Univerzitet „Sv. Kliment Ohridski“ u Bitoli domaćin je 9. Rektorskog foruma Jugoistočne Evrope i Zapadnog Balkana koji se održava 11. i 12. septembra 2024. godine.

Ova regionalna saradnja uspostavljena je prije nekoliko godina, a proteklih su godina univerziteti u regiji radili zajedno kako bi osigurali uspješan rad Rektorskog foruma jugoistočne Europe i zapadnog Balkana kao važne regionalne mreže visokog obrazovanja za jačanje saradnje među univerzitetima i postali glas akademskih institucija u regiji.

Ove godine Univerzitet “Sv. Kliment Ohridski” – Bitola slavi svoju 45. godišnjicu od formalnog osnivanja 1979. godine i 100. godišnjicu svoje najstarije jedinice - Duhanskog instituta u Prilepu, ali također odaje počast 90. godišnjici prve studentske organizacije u Bitoli. Paralelno, ove godine Univerzitet „Sv. Kliment Ohridski“ u Bitoli je postao partner COLORS European University Alliance što je još jedna značajna historijska prekretnica za budući smjer napretka.

U svjetlu ovih prekretnica, organiziran je niz događaja kako bi se osvrnuli na postignuća i raspravili o budućim mogućnostima i rastu unutar akademske zajednice. Rasprave su bile usredotočene na budući razvoj univerzitetskih alijansi, univerzitetske vrijednosti, mogućnosti za zajedničke prijedloge projekata i druge aktivnosti, kao i susrete.

Pozdravnu riječ uputio je prof. dr. Igor Nedelkovski, rektor Univerziteta „Sv. Kliment Ohridski” u Bitoli koji je istaknuo pozitivan učinak tako važnog događaja kao što je Rektorski forum u sinergiji s evropskim univerzitetskim savezima kao što su COLOURS, EUTOPIA, YUFE, kao i EUA.

Prof. dr. Joseph Garrell, predsjednik Evropske univerzitetske asocijacije (EUA), održao je plenarnu sesiju o evropskim univerzitetskim alijansama te je predstavio raspravu o inicijativi Univerzitetske alijanse, reakciji univerziteta na ovu inicijativu, utjecaju, mogućnostima i izazovima inicijative. Istaknuo je da samo 10% evropskih univerziteta ima priliku pristupiti nekoj alijansi, ali da transnacionalna saradnja mora koristiti svim univerzitetskim sistemima i većina ne smije biti ograničena saradnjom u EU alijansi. Mnogo je izazova za univerzitete koji su se odlučili pridružiti nekoj od alijansi, ali i za univerzitete koji nisu pristupili alijansi. Istaknuo je kako različite zemlje imaju različite pravne okvire, zakonodavstvo i financiranje te je potrebna pravna reforma.

Nakon plenarne sjednice uslijedila je rasprava i promišljanje predsjednika i generalnih sekretara univerzitetskih alijansi. Prof. dr. Torsten Meier, predsjednik Alijanse COLORS, dr. Mattia Bellotti, generalni sekretar alijanse EUTOPIA, Maria-Valerie Schegk, generalna sekretarka alijanse YUFE i prof. dr. Joseph Garrell, predsjednik EUA, raspravljali su o budućem razvoju univerzitetskih alijansi. Događaj je također pružio priliku za uspostavljanje saradnje između različitih evropskih univerzitetskih alijansi.

Nakon rasprave uslijedila je Generalna skupština na kojoj se raspravljalo o godišnjem izvještaju, finansijskom planu, izvještajima i planovima radnih grupa te inicijativama za novo članstvo. Tri univerziteta primljena su kao novi članovi Rektorskog foruma: Univerzitet Aristotel u Solunu (Grčka), Univerzitet primijenjenih nauka u Uroševcu i Univerzitet „Isa Boletini“ u Mitrovici.

U poslijepodnevnim satima sudionici su podijeljeni u grupe kako bi razgovarali o mogućnostima saradnje u okviru Marie Sklodowska-Curie akcija, UniAdrian-Ionian Interreg programa i drugih zajedničkih projekata i aktivnosti. Univerziteti su se također obvezali na jačanje saradnje kroz mrežu centara za napredne studije (CAS) te kroz zajedničko prijavljivanje na evropske i druge projekte, organizaciju zajedničkih događanja, konferencija i simpozija te promicanje razmjene studenata i osoblja te druge aktivnosti.

Drugi dan Foruma bio je posvećen raspravi o vrijednostima univerziteta. Predstavnici Univerziteta u Sarajevu prof. dr. Rifat Škrijelj, rektor, prof. dr. Enita Nakaš, prorektorica za međunarodnu saradnju,  prof. dr. Dušanka Bošković, prorektorica za kvalitet,  i prof. dr. Zilka Spahić-Šiljak, koordinatorica UNIGEM projekta, predstavili su teme: Integritet na univerzitetima, Univerzitet za mir, Rodna ravnopravnost i različitost (UNIGEM projekt).

Uslijedio je okrugli stol na kojem su sudjelovali prof. dr. Mirjana Nikolić, rektorica Univerziteta umjetnosti u Beogradu, dr. Gazela Pudar Draško, direktorica Instituta za filozofiju i društvenu teoriju Univerziteta u Beogradu, te prof. dr. Nataša Poklar Ulrih, institucionalna koordinatorica EUTOPIA-e na Univerziteta u Ljubljani.