Promoviran Pravilnik o upravljanju intelektualnim vlasništvom Univerziteta u Sarajevu i predstavljen inovacijski i kreativni potencijal članica Univerziteta

U okviru obilježavanja Svjetskog dana intelektualnog vlasništva (World IP Day 2024), Univerzitet u Sarajevu je organizirao promociju Pravilnika o upravljanju intelektualnim vlasništvom Univerziteta u Sarajevu koja je održana u petak, 26. aprila 2024. godine u svečanoj sali Univerziteta u Sarajevu.

Da ovaj događaj označava važan napredak prema efikasnijem upravljanju intelektualnim vlasništvom na Univerzitetu u Sarajevu,što će imati pozitivan utjecaj na akademsku zajednicu, istakli su u uvodnim obraćanjima prof. dr. Rifat Škrijelj, rektor Univerziteta u Sarajevu, prof. dr. Mirza Dautbašić, prorektor za naučnoistraživački rad, i prof. dr. Tarik Zaimović, prorektor za finansije.

Rektor prof. dr. Rifat Škrijelj je istakao kako je Univerzitet u Sarajevu u strateškom i razvojnom smislu posvećen inovacijama, kreativnosti i zaštiti intelektualnog vlasništva. „Predstavljanje našeg Pravilnika o upravljanju intelektualnim vlasništvom nije samo formalni čin, već odraz predanosti unapređenju sposobnosti Univerziteta u razvoju i transferu znanja i tehnologije, kao i podsticanju izvrsnosti. Bitno nam je da naši istraživači, nastavnici, studenti i partneri imaju relevantne informacije o ovim procesima“, naveo je rektor Škrijelj.

Značaj donošenja Pravilnika o upravljanju intelektualnim vlasništvom Univerziteta u Sarajevu naglasio je i prorektor prof. dr. Mirza Dautbašić, posebno ističući njegovu važnost u kontekstu naučnoistraživačkog i umjetničkoistraživačkog rada.

Prorektor prof. dr. Tarik Zaimović je u izjavi za medije naglasio da je Univerzitet u Sarajevu proteklih nekoliko godina posvećen naporima ka vraćanju naučnoistraživačkog i umjetničkog rada na Univerziteta u Sarajevu u fokus univerzitetskog djelovanja i aktivnosti. „U proteklim godinama smo jako puno investirali u naučnoistraživačku infrastrukturu i imamo namjeru da ojačamo naučnoistraživačke kapacitete na Univerzitetu. Kao rezultat naučnoistraživačkog rada naši naučnici i profesori proizvode intelektualna dobra. Ta intelektualna dobra trebamo zaštiti i shodno tome mi zapravo želimo da potaknemo naše naučnike da što više rade na inovacijama, na stvaranju intelektualnih dobara kako bismo naglasili istraživačku dimenziju Univerziteta koji je uvijek bio naučna institucija“, naglasio je prorektor Zaimović, te dodao: „Ono što je nama cilj jeste da istraživači imaju priliku da kada rade na Univerzitetu u Sarajevu i koriste dobra Univerziteta u Sarajevu, u tom procesu komercijalizacije mogu da vide i prihod za sebe. Uobičajena je evropska i svjetska praksa da istraživači koji rade za neku instituciju, vide i komercijalnu dimenziju svog stvaralačkog rada. Bilo nam je jako važno da se to prepozna“.

Prof. dr. Iza Razija Mešević naglasila je u izjavi za medije da će Pravilnik o upravljanju intelektualnim vlasništvom Univerziteta u Sarajevu urediti zaštitu intelektualnih dobara, ali urediti i odnose sa privrednim sektorom u kontekstu naučnoistraživačke i razvojne saradnje sa Univerzitetom i članicama Univerziteta, u cilju nastanka intelektualnih dobara i njihove komercijalizacije. „Univerzitet u Sarajevu je jedna riznica kreativnosti i inovativnosti“, istakla je profesorica Mešević, dodavši da Univerzitet u Sarajevu u različitim oblastima ekspertize može ponuditi različite kategorije intelektualnih dobara.

Institut za intelektualno vlasništvo BiH također je predstavljen na ovom događaju kao ključni partner Univerziteta u Sarajevu u procesima zaštite intelektualnog vlasništva. Gospođa Irma Isak Gudelj, šefica Odsjeka za nacionalne patente Instituta govorila je o temi: „Institut za intelektualno vlasništvo BiH i visokoobrazovne i naučnoistraživačke institucije: partneri u razvoju ekonomije znanja“. Gospođa Gudelj je predstavila nadležnosti Instituta, te prisutnima predstavila različite oblike intelektualnog vlasništva i načine njihove podjele. Naglasila je i značaj podizanja svijesti o intelektualnom vlasništvu, te kako je su sa ovim ciljem na Institutu formirani informaciono-edukacioni centri.

Prof. dr. Iza Razija Mešević, voditeljica projekta, prodekanica za međunarodnu saradnju i profesorica Pravnog fakulteta Univerziteta u Sarajevu, predstavila je Pravilnik o upravljanju intelektualnim vlasništvom Univerziteta u Sarajevu, njegove ključne odredbe, kao i dosadašnje aktivnosti i rezultate u oblasti zaštite prava intelektualnog vlasništva na Univerzitetu u Sarajevu.

O ulozi Centra za istraživanje i razvoj Univerziteta u Sarajevu u procesima upravljanja intelektualnim vlasništvom, te budućim aktivnostima u ovoj oblasti govorila je prof. dr. Maja Arslanagić-Kalajdžić, direktorica Centra za istraživanje i razvoj Univerziteta u Sarajevu i profesorica Ekonomskog fakulteta Univerziteta u Sarajevu.

Dosadašnja iskustva u promociji intelektualnog vlasništva na Univerzitetu u Sarajevu predstavila je prof. dr. Dušanka Bošković, posebno ističući iskustva sa radionice „Patenti i inovacije“, dok je Adin Alispahić, student Akademije likovnih umjetnosti Univerziteta u Sarajevu predstavio pozitivna iskustva učešća na pravnoj klinici iz autorskog prava.

Senat Univerziteta u Sarajevu usvojio je Pravilnik u maju 2022. godine  (https://www.unsa.ba/o-univerzitetu/propisi/pravilnik-o-upravljanju-intelektualnim-vlasnistvom-univerziteta-u-sarajevu). Pravilnik uređuje prava na intelektualnim dobrima nastalim u okviru Univerziteta u Sarajevu i njegovih članica, međusobne odnose između Univerziteta i stvaralaca intelektualnih dobara, te trećih fizičkih i pravnih lica u pogledu prijave, procjene, pravne zaštite i komercijalizacije intelektualnih dobara, te osnivanje, sastav, način rada i nadležnosti Komisije za intelektualno vlasništvo i Ureda za upravljanje intelektualnim vlasništvom.

Cilj promocije Pravilnika bio je da se njegovi adresati (posebno akademsko, naučno-istraživačko/umjetničko-istraživačko, stručno i ostalo osoblje, te studenti i studentice Univerziteta u Sarajevu) detaljnije upoznaju sa sadržajem Pravilnika, tijelima (Komisija i Ured) koja se osnivaju tim Pravilnikom, procedurama kako prijaviti, zaštiti i komercijalizirati neko intelektualno dobro nastalo na Univerzitetu u Sarajevu, te budućim planovima u pogledu promocije inovacijskih i kreativnih procesa na Univerzitetu. Također, cilj promocije je bio da se sa postojanjem i sadržajem Pravilnika upoznaju i predstavnici relevantnih industrija, a u svrhu jačanja buduće naučno-istraživačke i razvojne saradnje.

Svjetski dan intelektualnog vlasništva (World IP Day) je ustanovljen 2000. godine na inicijativu država članica Svjetske organizacije za intelektualno vlasništvo (WIPO) i nudi jedinstvenu priliku da se Univerzitet u Sarajevu pridruži ostalim univerzitetima, istraživačkim institucijama i inovativnim kompanijama širom svijeta u proslavi moći inovacija i kreativnosti, te da na taj način pokaže kako intelektualne kreacije nastale u okviru našeg univerziteta doprinose izgradnji bolje budućnosti Bosne i Hercegovine i svijeta.

U ovogodišnjem World IP Day 2024 na Univerzitetu u Sarajevu svoj inovacijski i kreativni potencijal predstavili su Institut za genetičko inženjerstvo i biotehnologiju (INGEB), Farmaceutski fakultet, Mašinski fakultet, Prirodno-matematički fakultet, Akademija likovnih umjetnosti, Akademija scenskih umjetnosti i Muzička akademija.

Događaj je organiziran u okviru aktivnosti naučnoistraživačkog projekta: Značaj prava intelektualnog vlasništva u poticanju inovativnosti i kreativnosti na Univerzitetu u Sarajevu” (IVIK UNSA), koji realizira Univerzitetu u Sarajevu – Pravni fakultet uz podršku Centra za istraživanje i razvoj Univerziteta u Sarajevu, a koji sufinansira Ministarstvo za nauku, visoko obrazovanje i mlade Kantona Sarajevo.