Mr. sc. Nadina Grebović-Lendo: Biblioteka Univerziteta u Sarajevu funkcionalno povezuje biblioteke organizacionih jedinica UNSA

Biblioteka Univerziteta u Sarajevu je podorganizaciona jedinica Univerziteta. O viziji i misiji Biblioteke Univerziteta u Sarajevu govorila je direktorica mr. sc. Nadina Grebović-Lendo.

„Biblioteka je centar bibliotečko-informacijskog sistema Univerziteta u Sarajevu, a njena osnovna misija je davanje podrške nastavnom i naučnom procesu na Univerzitetu i njegovim organizacionim jedinicama“, naglašava direktorica Grebović-Lendo.

Glavna karakteristika Biblioteke Univerziteta u Sarajevu, kako pojašnjava direktorica, jeste činjenica da funkcionalno povezuje i koordinira bibliotečko poslovanje biblioteka drugih organizacionih jedinica. Naime, na Univerzitetu u Sarajevu trenutno djeluje 28 visokoškolskih i specijalnih biblioteka.

Formalno je Biblioteka Univerziteta u Sarajevu počela sa provođenjem aktivnosti uspostavljanja jedinstvenog bibliotečko-informacijskog sistema tokom 2019. godine, nakon imenovanja direktora. U prethodnom periodu pristupilo se i analizi zatečenog stanja u bibliotekama organizacionih jedinica Univerziteta u Sarajevu. Uspostavljanje ureda Biblioteke Univerziteta u Sarajevu potaknuto je i projektom izgradnje i opremanja Biblioteke Univerziteta u Sarajevu, koji finansira Saudijski fond za razvoj. Zgrada Biblioteke Univerziteta u Sarajevu, približne površine 15.000 m2, svojim prostorno‐funkcionalnim sklopom slijedit će programske elemente definirane postojećim masterplanom i regulacionim planom Kampusa Univerziteta u Sarajevu. Važno je, kako kaže direktorica Grebović-Lendo, istaknuti i stalnu podršku menadžmenta Univerziteta u Sarajevu svim aktivnostima koje se odnose na procese unapređenja bibliotečkog poslovanja na Univerzitetu.

Rad univerzitetske Biblioteke kao krovne institucije za biblioteke svih univerzitetskih podružnica sam po sebi je zahtjevan. Za vrijeme i nakon pandemije korona virusa, rad je zahtijevao određenu prilagodbu i promjene.

Direktorica Grebović-Lendo ističe kako je bibliotečka djelatnost, kao i svaka druga djelatnost tokom pandemije doživjela jednu vrstu digitalne transformacije.

„Iako biblioteke oduvijek žive s tehnologijom, pandemija je na neki način potaknula razvoj većeg broja digitalnih usluga. Za primjer ću navesti Biblioteku Filozofskog fakulteta Univerziteta u Sarajevu. Tokom pandemije COVID-19, a za potrebe naših korisnika, uveli smo usluge online chata u biblioteci (komunikacija sa osobljem Biblioteke u realnom vremenu putem online chata), online rezervaciju građe kroz sistema COBISS, te u potpunosti razvili dva sistema za otvoreno e-izdavaštvo i to: Open Journal System za časopise i Open Monograph Press za knjige (https://ff.unsa.ba/subds/LibStart/ePub.php)“, navela je direktorica Grebović-Lendo.

Kada je riječ o razvoju Biblioteke i njenih podorganizacionih jedinica, predstavljen je i sproveden Strateški plan razvoja biblioteka 2017-2020. godina, koji je nastao u sklopu projekta ERASMUS+ Library Network Support Services Modernizing libraries in Western Balkans countries through staff development and reforming library services.

“Obzirom da sam i jedna od autorica pomenutog teksta, posebno mi je zadovoljstvo da sam kao direktorica Biblioteke Univerziteta u Sarajevu u prilici aktivno raditi na ostvarenju zadatih ciljeva. U proteklom periodu uradili smo više značajnih aktivnosti koje doprinose ostvarivanju strateških ciljeva. Prije svega pristupili smo objedinjavanju bibliotečko-informacijskog sistema na način da smo našim korisnicima omogućili jedinstveni online katalog za biblioteke Univerziteta u Sarajevu koje koriste sistem COBISS (kooperativni online bibliografski sistem i servisi). U trenutku kreiranja jedinstvenog pretraživača za Univerzitet u Sarajevu u sistemu su bile 23 biblioteke. U međuvremenu smo dobili saglasnost Senata Univerziteta u Sarajevu da sistem COBISS bude jedinstveni bibliotečko-informacijski sistem na nivou Univerziteta. U narednom periodu cilj je implementacija sistema u preostalih pet biblioteka, među kojima su i biblioteke naučnih instituta. Također, inicirali smo povećan unos bibliotečke građe u sistem COBISS u više biblioteka. Postojale su pojedinačne Cobiss baze u bibliotekama na Univerzitetu sa svega nekoliko zapisa o bibliotečkoj građi, dok danas naš objedinjeni online katalog sadrži 138.876 naslova. U zajedničkoj  COBISS bazi prednjači Filozofski fakultet, zatim Katolički bogoslovni fakultet, Ekonomski fakultet, Pravni fakultet. Kreirali smo web stranicu BibliotekeUniverziteta u Sarajevu i pokrenuli pilot projekat implementacije Open Journal Systema na nivou Univerziteta u Sarajevu postavljanjem časopisa (https://pregled.unsa.ba/index.php/pregled/index)“, ističe direktorica Grebović-Lendo.

Projekat se pokazao uspješnim jer je, kako kaže, potaknuo i druge organizacione jedinice da implementiraju ovaj sistem i okreću se ka otvorenom pristupu kada je u pitanju naučna produkcija Univerziteta.

“Trenutno smo u fazi kreiranja registra naučnih časopisa u otvorenom pristupu, a koje publikuju organizacione jedinice i nastavno-naučne baze Univerziteta, što ide u prilog aktuelnosti ove teme danas. Ovdje ne mogu da ne spomenem i druge značajne aktivnosti kao što je uspostavljanje jedinstvene transliteracije za bibliotečku građu na orijentalnim jezicima, pomoć pri indeksiranju u relevantnim bazama podataka pojedinih časopisa na Univerzitetu, kreiranje personalnih bibliografija nastavnog osoblja…”, naglasila je direktorica.

Bitna stavka o kojoj se često zaboravi govoriti kada je riječ o predstavljanju rada institucija, a na koju Biblioteka Univerziteta u Sarajevu stavlja jak fokus je odnos prema unapređenju znanja i vještina uposlenih. Drugim riječima, upravo taj odnos predstavlja strateški prioritet Biblioteke Univerziteta u Sarajevu.

“U proteklom periodu organizirali smo niz radionica, edukacija, seminara i predavanja za naše uposlenike. Trudili smo se da u procese edukacija uključimo i predavače izvan granica naše zemlje. Među njima su bili stručnjaci iz Njemačke, Austrije, Hrvatske i Slovenije. Predstoji nam dug put u profiliranju bibliotečkog kadra u tzv. bibliotekare specijaliste iz različitih oblasti. Fokus će biti na razvoju bibliotečkih kompetencija i vještina za sistemske bibliotekare, bibliotekare specijaliste iz oblasti otvorenog pristupa i izdavaštva te bibliotekare specijaliste za podučavanje korisnika iz oblasti informacijske pismenosti“, naglasila je direktorica Grebović-Lendo, te dodala: „Ovdje bih spomenula i studente bibliotekarstva koji također svojim djelovanjem kroz praksu u našim bibliotekama doprinose vidljivosti bibliotečke djelatnosti. Primjer jednog takvog projekta je i učešće studenata bibliotekarstva u realizaciji Nacionalnog dana svjesnosti o bibliotekama u Bosni i Hercegovini”.

Uzimajući sve navedeno u obzir, evidentno je kako Biblioteka Univerziteta u Sarajevu ima pune ruke posla i jasno definisane ciljeve za ispuniti u nadolazećem periodu. Kako kaže direktorica, vizija Biblioteke Univerziteta je postati prepoznatljivi centar bibliotečko-informacijskih usluga namijenjen studenti(ca)ma, nastavnom osoblju i istraživači(ca)ma Univerziteta u Sarajevu kao i široj akademskoj zajednici.

“U narednom periodu aktivnosti će biti usmjerene prvenstveno na povećanje dostupnosti bibliotečke građe za potrebe naših korisnika, kreiranje personalnih bibliografija nastavnog osoblja u sistemima koji omogućavaju razmjenu podataka, te ulaganje napora u vidljivost naučne produkcije Univerziteta u Sarajevu”, zaključila je direktorica mr. sc. Nadina Grebović-Lendo.