Održana međunarodna naučna konferencija „Bosanskohercegovački federalizam – dometi i ograničenja“
U Sarajevu je 29. oktobra 2019. godine održana međunarodna naučna konferencija pod nazivom „Bosanskohercegovački federalizam – dometi i ograničenja“.
Konferenciju su organizirali Fondacija Centar za javno pravo i Univerzitet u Sarajevu – Pravni fakultet povodom 70 godina od donošenja Grundgesetza – Ustava Savezne Republike Njemačke. Podršku organizaciji i realizaciji konferencije pružio je Program za vladavinu prava u Jugoistočnoj Evropi Fondacije Konrad Adenauer.
Na konferencije je, u okviru tri panela: federalne specifičnosti savezne države, bosanskohercegovački federalizam i federalističke asimetrije, prezentirano 11 referata prethodno objavljenih na veb-stranici Fondacije Centar za javno pravo (www.fcjp.ba). Uz učešće domaćih (prof. dr. Emir Sadiković, doc. dr. Lejla Balić, as. Lejla Ramić, MA iur., as. Harun Išerić, MA iur., dr. Davor Trlin) i stranih (iz Srbije prof. dr. Marko Stanković i prof. dr. Darko Simović, Belgije dr. Maja Sahadžić, Austrije prof. dr. Josef Marko i iz Italije prof. dr. Jens Woelk) referenata raspravljalo se o državnopravnim, politološkim i ekonomskim aspektima bosanskohercegovačkog federalizma, s posebnim osvrtom na federalističke standarde Savezne Republike Njemačke.
Konferenciju su otvorili prof. dr. Edin Šarčević (profesor na Pravnom fakultetu u Leipzigu i direktor Fondacije Centar za javno pravo), prof. dr. Hajrija Sijerčić-Čolić (dekanesa Pravnog fakulteta u Sarajevu) i Hartmut Rank (direktor Programa za vladavinu prava u Jugoistočnoj Evropi Fondacije Konrad Adenauer).
Tokom prvog panela prezentirana su nepisana ustavna pravila koja karakteriziraju federalizam u Saveznoj Republici Njemačkoj i to: „saveznog prijateljskog ponašanja“ (bundesfreundliches Verhalten) i „savezne lojalnosti“ (Bundestreue), te obaveze i prava koji su izvedeni iz ovih principa. S tim u vezi, predstavljena su rješenja njemačkog kooperativnog federalizma, a također je raspravljano o refleksijama ovih federalističkih mjerila na onaj u BiH.
Drugi panel je bio posvećen konkretnom iskustvu bosanskohercegovačkog federalizma. Posebna pažnja je bila posvećena načinu federalizacije BiH (agregacija ili devolucija), preprekama u ostvarenju integrativne funkcije federalizma, ulozi Ustavnog suda BiH u federalno uređenoj BiH, raspodjeli nadležnosti između BiH i entiteta i dostignućima i izazovima fiskalnog federalizma u BiH.
U okviru trećeg panela raspravljano je o kosocijativnim elementima u federalnom sistemu BiH, asimetrijama i stepenu asimetričnosti u ustavnom uređenju BiH te uzrocima nefunkcionalnosti bh. federalizma i načinima njihovog uklanjanja (koji nisu isključivo pravni).
U zaključku skupa ukazano je na pravne standarde koji se u federalno uređenoj državi moraju poštivati i ostvarivati, neovisno od postojanja političke volje. Baš kao i svaki drugi, bh. federalizam je specifičan kako s obzirom na ustavnopravna rješenja tako i društveni kontekst u kojem je nastao i razvijao se. Međutim, to nije prepreka za Ustavni sud BiH i druge državne organe da se u svom djelovanju oslanjaju i rješenja traže u zemljama sa dugom tradicijom federalizma kao što je to Savezna Republika Njemačka i njen ustavni sud.
