U Sarajevu dodijeljene federalne nagrade za nauku za 2023. godinu

U povodu Dana nauke/znanosti u Federaciji Bosne i Hercegovine, u Sarajevu je u ponedjeljak, 11. 12. 2023. godine, održana svečana sjednica Savjeta za nauku Federalnog ministarstva obrazovanja i nauke/znanosti, na kojoj su proglašeni laureati federalnih nagrada za nauku za 2023. godinu. Ovo najviše priznanje za izuzetno značajna naučna dostignuća u FBiH primilo je devet naučnika, a ovom prilikom dodijeljeno je i Posebno priznanje za popularizaciju nauke i promociju BiH na domaćem i međunarodnom planu.

Sve spomenute nagrade se, uz povelje, sastoje i od novčanog iznosa, kako je utvrđeno Uredbom o uspostavi, proceduri i kriterijima dodjele Federalnih nagrada za nauku, koju je donijela Vlada Federacije BiH.

Federalne nagrade za nauku dodjeljuje Vlada FBiH za izuzetno značajna dostignuća u naučno-istraživačkoj i istraživačko-razvojnoj djelatnosti, za proširenje naučnih spoznaja i za iskazane uspjehe u primjeni rezultata naučno-istraživačkog i istraživačko-razvojnog rada, koje su postigli naučnici i istraživači u prethodnoj godini.

Prijedloge za dodjelu nagrada su, putem kantonalnih ministarstava nadležnih za nauku, mogle podnijeti: akademije nauka i umjetnosti, univerziteti i njihove organizacione jedinice, visoke škole, naučne ustanove, naučno- istraživački i istraživačko-razvojni instituti, tehnološki parkovi i druga pravna lica registrirana za obavljanje naučno-istraživačke i istraživačko-razvojne djelatnosti, koja imaju sjedište na području Federacije Bosne i Hercegovine.

Evidentno je da naučnici i istraživači sa ovih prostora ostvaruju zapažene uspjehe na domaćem i međunarodnom planu, da ostvaruju značajne naučne rezultate, promiču naučnu disciplinu i struku te prenose znanja i odgajaju mlade stručnjake. Stoga, dodjela ovih nagrada, kroz uređen način i proceduru društvenog vrednovanja naučnih rezultata, pored priznanja naučnicima, predstavlja i značajan doprinos popularizaciji istraživačkog rada i promociji zemlje kao naučno i tehnološki osvještene države na međunarodnom planu.

Dobitnici federalnih nagrada za nauku za 2023. godinu:

Nagrada za životno djelo – akademik ENES KARIĆ, koji je u toku svoje dugogodišnje akademske karijere postigao zapažene rezultate u oblasti humanističkih nauka. Svojim originalnim djelima, prijevodima i ukupnim društvenim angažmanom, dao je prepoznatljiv doprinos internacionalizaciji bh. razumijevanja življenja islama, a za ovu nagradu predložio ga je Fakultet islamskih nauka Univerziteta u Sarajevu.

Godišnja nagrada za nauku, koja je ove godine dodijeljene za pet naučnih oblasti (Tehničke nauke, Biomedicina i zdravstvo, Prirodne nauke, Biotehničke nauke i Humanističke nauke) -

DEJAN MILOŠEVIĆ (Prirodne nauke), jedini je autor teorijskog naučnog rada o jonizaciji jakim laserskim poljem asistiranoj terahercnim poljem, objavljenog u časopisu Optic Letters, koji predstavlja značajno naučno otkriće prepoznato u međunarodnoj javnosti. Za nagradu ga je predložila Akademija nauka i umjetnosti Bosne i Hercegovine.

DALIBOR BALLIAN (Biotehničke nauke), autor je velikog broja znanstvenih, preglednih i stručnih radova, sedam znanstvenih monografija, četiri znanstveno-popularne knjige koje obrađuju teme prirodnih bogatstava BiH, oplemenjivanje šumskog drveća i očuvanja njegove genetske raznolikosti. Za nagradu ga je predložio Šumarski fakultet Univerziteta u Sarajevu.

ZLATAN ZVIZDIĆ (Biomedicina i zdravstvo), pobjednik 9. International Medis Awards for Medical Research za 2022. godinu za oblast pedijatrija. Autor je pet naučno-stručnih knjiga i stotine naučno-stručnih radova. Za nagradu ga je predložio Medicinski fakultet Univerziteta u Sarajevu.

NERMINA ZAIMOVIĆ-UZUNOVIĆ (Tehničke nauke), autorica je preko 100 naučnih radova, 15 knjiga, učestvovala u 22 istraživačka projekta. Svojim dugogodišnjim radom dala nemjerljiv značaj razvoju nauke u Bosni i Hercegovini. Dobitnica je brojnih priznanja za svoja naučna dostignuća. Za nagradu ju je predložio Politehnički fakultet Univerziteta u Zenici.

RAMIZA SMAJIĆ (Humanističke nauke), nagrađena za istaknuto naučno djelo pod nazivom „Migracije i Bosanski ejalet: 1683-1718. godine“ koje u isto vrijeme predstavlja uspjeh u primjeni rezultata vlastitog naučnoistraživačkog rada, kao i doprinos vanredno važnoj temi demografske historije Bosne u osmanskom periodu. Za nagradu ju je predložio Institut za historiju Univerziteta u Sarajevu.

Godišnja nagrada za mlade istraživače – dvije nagrade, za dvije naučne oblasti (Biotehničke nauke i Biomedicina i zdravstvo) -

MARIJA BANOŽIĆ (Biotehničke znanosti), nagrađena je za izuzetno znanstveno dostignuće kroz dvadeset radova objavljenih u referentnim znanstvenim časopisima, autorica je pet znanstvenih knjiga i dobitnica više nagrada za razvoj prehrambenih proizvoda. Za nagradu ju je predložio Agronomski i prehrambeno tehnološki fakultet Sveučilišta u Mostaru.

SIJANA DEMIROVIĆ (Biomedicina i zdravstvo), nagrađena je za izuzetno znanstveno dostignuće kroz dva objavljena rada i doprinos razvoju metoda za procjenu navika spavanja i raspoloženja opće populacije u iznimnim životnim okolnostima, sa posebnim osvrtom na pandemiju COVID-19. Za nagradu ju je predložio Medicinski fakultet Sveučilišta u Mostaru.

Godišnja nagrada za popularizaciju i promociju nauke – SAMIR LEMEŠ, autor je preko 100 naučnih radova i 20 knjiga, javno se zalagao za primjenu naučnih metoda u ekologiji, te sistematski popularizirao nauku. Za nagradu ga je predložio Politehnički fakultet Univerziteta u Zenici.

Dobitnica posebnog priznanja EMINA DERVIŠEVIĆ za zapaženi istraživački rad u oblasti biomedicine i zdravstva, popularizaciju nauke i promociju Bosne i Hercegovine na domaćem i međunarodnom planu. Mlada bh. naučnica Emina Dervišević je doktorica medicinskih nauka na Medicinskom fakultetu Univerziteta u Sarajevu, Katedri za sudsku medicinu. Posebno ističemo nagradu koju je dr. Dervišević osvojila ove godine, a to je European Award in Medicine 2023, koju joj je dodijelila Komisija za priznanja Evropske Unije u saradnji sa Organizacionom jedinicom za Istraživački razvoj i naučna dostignuća. Za nagradu ju je predložio Savjet za nauku Federalnog ministarstva obrazovanja i nauke za postignuti uspjeh, popularizaciju nauke i promociju Bosne i Hercegovine.