DARIAH
O DARIAH EU
DARIAH - ERIC (Digital Research Infrastructure for the Arts and Humanities - European Research Infrastructure Consortium) Međunarodna DARIAH-ERIC istraživačka infrastruktura koja je formirana 2014. godine odlukom Evropske komisije, ima za cilj razvoj i podršku istraživanju u svim disciplinama humanističkih nauka i umjetnosti. U fokusu aktivnosti DARIAH-ERIC mreže su digitalni podaci (tekst, slika, zvuk i video), te njihova pohrana, konverzija, distribucija i arhivizacija, uz korištenje informacionih tehnologija i medija. Kroz aktivnosti u okviru DARIAH-ERIC infrastrukture nastoji se doprinijeti distribuciji i apsorpciji znanja o evropskom kulturnom naslijeđu. Digitalizacija resursa, njihova kategorizacija i stavljanje na raspolaganje omogućavaju temeljne promjene u naučnim istraživanjima.
Bosna i Hercegovina je od 1. jula 2021. godine zvanično postala članicom evropske istraživačke infrastrukture DARIAH-ERIC, a Univerzitet u Sarajevu je imenovan koordinirajućom institucijom na prijedlog Rektorske konferencije BiH/Rektorskog zbora BiH, te na zahtjev Ministarstva civilnih poslova BiH.
Cilj konzorcija DARIAH-ERIC jeste omogućiti dugoročni pristup i korištenje digitalnih istraživačkih podataka u oblasti umjetnosti i humanističkih nauka. DARIAH pruža podršku učesnicima i korisnicima na svim nivoima, od početnika do onih koji koriste napredne tehnike i metodologije, te ih povezuje u mrežu istraživača, informacija, alata i metodologija.
Uključivanjem u ovu istraživačku infrastrukturu Bosna i Hercegovina je svim svojim istraživačkim institucijama obezbijedila eksploataciju kvalitetnih izvora podataka, mogućnost paneveropskih istraživanja i povećanja izvora za finansiranje naučnoistraživačkih i infrastrukturnih projekata na području humanističkih nauka i umjetnosti.
KONTAKT
Državni predstavnik: Ministarstvo civilnih poslova BiH
Državna koordinatorica: prof. dr. Lana Šehović (e-mail: lana.pacuka@mas.unsa.ba)
Koordinacijska ustanova: Univerzitet u Sarajevu, www.unsa.ba, Služba za naučnoistraživački rad, mr. sci. Jasmina Gradaščević-Pleh, viša stručna saradnica (e-mail: jasmina.gradascevic-pleh@unsa.ba)
RAZVOJ DARIAH – BiH
Inicijativa za uključivanje Bosne i Hercegovine u DARIAH mrežu datira iz 2016. godine, kada je DARIAH-EU pokazao interes za proširenje svojih aktivnosti i pronalazak partnera u zemljama regiona koje nisu članice mreže (Bosna i Hercegovina i Makedonija), te je u novembru 2016. godine, državna koordinatorica za DARIAH Hrvatske (tada i koordinatorica za DARIAH aktivnosti za jugoistočnu Evropu), dr. sc. Koraljka Kuzman Šlogar uputila poziv Muzičkoj akademiji Univerziteta u Sarajevu za iskazivanje interesa za učešće u evropskom konzorciju za istraživačku infrastrukturu DARIAH-ERIC.
Nakon što je Muzička akademija Univerziteta u Sarajevu iskazala interes za učešće i uključenje u aktivnosti u okviru DARIAH mreže, u junu 2017. godine došlo je do organizacije DARIAH radionice na Univerzitetu u Sarajevu čiji je su-organizator bila Muzička akademija. Kao rezultat naprijed spomenute radionice, Univerzitet u Sarajevu je u julu 2017. godine uputio Ministarstvu civilnih poslova BiH inicijativu za pristupanje Bosne i Hercegovine DARIAH infrastrukturi. U augustu 2019. godine Vijeće ministara BiH donijelo je odluku o pristupanju Bosne i Hercegovine DARIAH – ERIC istraživačkoj mreži. Bosna i Hercegovina je od 1. jula 2021. godine zvanično postala članicom evropske istraživačke infrastrukture DARIAH-ERIC, nakon čega je Univerzitet u Sarajevu pozvao istraživačke institucije iz BiH koje se bave istraživanjima u oblasti humanističkih nauka i umjetnosti da se pridruže DARIAH – BiH konzorciju.
DARIAH – BiH konzorcij
Bosanskohercegovački DARIAH konzorcij trenutno broji 12 članica – istraživačkih institucija iz BiH:
- Univerzitet u Sarajevu (koordinirajuća institucija), www.unsa.ba
- Univerzitet u Tuzli, www.untz.ba
- Sveučilište u Mostaru, www.sum.ba
- Univerzitet u Istočnom Sarajevu, www.ues.rs.ba
- Univerzitet u Banjoj Luci, www.unibl.org
- Univerzitet u Bihaću, www.unbi.ba
- Arhiv Bosne i Hercegovine, www.arhivbih.gov.ba
- Zemaljski Muzej Bosne i Hercegovine, www.zemaljskimuzej.ba
- Nacionalna i univerzitetska biblioteka Bosne i Hercegovine, www.nub.ba
- Historijski arhiv Sarajevo, www.arhivsa.ba
- Arhiv Tuzlanskog kantona, www.arhivtk.ba
- Društvo za digitalizaciju tradicijske kulturne baštine www.drustvozadtkb.org
Izdvojene aktivnosti:
- https://www.unsa.ba/novosti/bosna-i-hercegovina-postala-punopravna-clanica-dariah-eric-mreze-univerzitet-u-sarajevu
- https://www.unsa.ba/novosti/odrzan-dariah-info-dan-znacajna-istrazivacka-infrastruktura-0
- https://www.unsa.ba/novosti/predstavnice-univerziteta-u-sarajevu-na-dariah-eu-sastanku-drzavnih-koordinatora
- https://www.unsa.ba/novosti/profesorica-dr-lana-sehovic-ucestvovala-na-3-medunarodnoj-konferenciji-posvecenoj