Predstavljamo: Univerzitet u Sarajevu – Ekonomski fakultet | Bibliotečko informacioni centar (BIC)

Biblioteka Ekonomskog fakulteta osnovana je 1952. godine neposredno nakon osnivanja samog Fakulteta. Tokom godina, biblioteka je bogatila svoj fond ne samo literaturom iz ekonomskih nauka, nego i iz drugih naučnih oblasti. Danas Ekonomski fakultet Univerziteta u Sarajevu ima najbogatiju, najvredniju i najstariju biblioteku za ekonomske nauke u Bosni i Hercegovini. U 2001. godini, otvaranjem namjenski adaptiranog i funkcionalno opremljenog prostora, biblioteka je uz realizaciju projekta Evropske unije prerasla u Bibliotečko informacioni centar (BIC).

Misija

Korisnicima osigurati pristup izvorima znanja, informacijama i kulturnim sadržajima za potrebe obrazovanja, stručnog i naučnog rada, cjeloživotnog učenja, informiranja i odlučivanja.

Vizija

Djelovati prema što uspješnijem zadovoljavanju informacijskih potreba i želja korisnika.

Bibliotečko informacioni centar (BIC) Ekonomskog fakulteta Univerziteta u Sarajevu je specijalna visokoškolska biblioteka otvorenog tipa koja sistematski prikuplja, stručno obrađuje, čuva, pohranjuje i daje na korištenje bibliotečku građu i informacije neophodne za odvijanje i unapređenje nastavno–naučnog procesa i naučno-istraživačkog rada na fakultetu. BIC je funkcionalno opremljen sadržajima neophodnim za savremeno bibliotečko poslovanje i namijenjen je svim vidovima kulturnog, naučnog i obrazovnog rada, kao i prezentaciji i popularizaciji svih važnijih aktivnosti nastavnika, saradnika i studenata.

Fakultetska biblioteka kao sastavni dio sistema visokog obrazovanja ima osnovni zadatak da podržava obrazovni i naučni rad akademske zajednice. Osnovni kvantitativni pokazatelji uspješnosti jedne biblioteke su podaci o fondu, prostoru, budžetu, broju korisnika i stručnih kadrova. Danas su korisnik i kvalitet usluga na prvom mjestu, pa se  posebno naglašavaju radni rezultati biblioteke kroz broj, kvalitet i raznovrsnost usluga.

Osnova bibliotečkog poslovanja je: izgradnja zbirki, pristup informacijama, organizacija informacija, usluge međubibliotečke pozajmice, edukacija korisnika i elektronske usluge. Da bi se uspješno realizirali zadaci koji stoje pred svakom, a posebno akademskom bibliotekom, potrebna je organizacija poslovanja uz kontinuirano praćenje standarda bibliotečkog poslovanja, analize i vrednovanje rezultata rada biblioteke i funkcionalno uređenje bibliotečkog prostora.

BIC je svoje usluge  prilagodio potrebama vanjskog vrednovanja Fakulteta, pa je tako učestvovao u: izradi prijedloga tipologije radova nastavnika za međunarodnu akreditaciju, indeksiranju EFSA periodičnih publikacija, indeksiranju EFSA doktorskih i magistarskih radova u D&T/ProQuest, izradi i kreiranju politike plagijarizma, identifikaciji kriterija za vrednovanje naučnih časopisa, izdavanju potvrda o indeksiranosti EFSA publikacija, prijavi projekata kod međunarodnih i domaćih institucija, pripremi modela za pokretanje institucijskog repozitorija, izradi preporuka obaveznih elemenata/identifikatora za bibliografske reference kod navođenja literature u uputama za autore i popisu literature.

Djelatnost i usluge  BIC-a

Bibliotečka djelatnost u užem smislu obuhvata:

• nabavu građe (praćenje informacijskih izvora o novoj građi u zemlji i svijetu, praćenje potreba korisnika, selekcija građe, ažuriranje kartoteke deziderata, naručivanje građe)
• stručna obrada bibliotečke građe (inventarizacija, klasifikacija, katalogizacija, tehnička obrada)
• smještaj i zaštita građe u magacinu
• izdavanje (zaduženje i razduženje) knjiga putem automatizirane pozajmice u sistemu COBISS
• vođenje evidencije i kartoteke korisnika
• vođenje dnevne kartoteke periodike
• analitika članaka iz periodičnih publikacija

Informacijsko-referalna djelatnost obuhvata:

• rad sa korisnicima (informacije o BIC-u, organiziranje rada korisnika u BIC-u, pretraživanje i pomoć u pronalaženju informacija, retrospektivna pretraživanja, selektivna diseminacija informacija)
• izrada Biltena prinova
• ažuriranje podataka o BIC-u na web stranici Fakulteta
• edukacija korisnika o informacijskom pismenosti  za pretraživanje relevantnih baza podataka
• međubibliotečka saradnja
• promocija novih usluga BIC-a

Vrste usluga

• Klasične bibliotečke usluge – pomoć pri pretraživanju online kataloga (COBISS i dr.), pomoć pri pretraživanju klasičnih lisnih kataloga, otvoren pristup bibliotečkoj građi, izdavanje knjiga na revers, međubibliotečka pozajmica, međubibliotečka razmjena i dr.
• Informacijsko-referalne usluge - upoznavanje sa web stranicom i njenim sadržajem, organizovani obilasci biblioteke,  promotivno marketinške aktivnosti (priprema i promocija bibliotečkih materijala i uputstava u štampanoj i digitalnoj formi, putem panoa  za informacije, e-mailom, diseminacija informacija i dr.)
• Reprografske usluge obuhvataju - kopiranje članaka i dijelova publikacija (do 10 strana) po Procedurama za fotokopiranje u skladu sa Zakonom o autorskim i srodnim pravima u BiH.
• Edukacija korisnika – provodi se prema individualnim potrebama  korisnika u dogovorenim terminima putem  prezentacija  za zainteresirane grupe do 5 korisnika u prostorijama biblioteke, a na zahtjev nastavnika za veće grupe studenata

Prostor, korisnici i zaposleni na dan 31. 12. 2021. godine

Prostor: 500 m2

Čitaonice: 100 korisničkih mjesta

Broj korisnika: oko   3000

Stručni kadrovi:  4  (1 VSS, 2 SSS  i 1 NK)

• Narcisa Rastoder, MA, Rukovodilac BIC-a
• Amela Klačar, knjižničar
• Džehva Kobiljak, knjižničar
• Remza Hadžić, bibliotečki manipulant

Stanje knjižnog fonda  po inventarnim knjigama  na dan 31. 12. 2021. godine:

Monografske publikacije:  135595 jedinica

Periodične publikacije: 13635 godišta časopisa

BIC -  dokumenti standardizacije bibliotečkog poslovanja

Poslovnik o radu BIC-a (2009., izmjene i dopune 2013/14/15)

Nabavna politika

Upute za korisnike računara

Upute za vanjske korisnike

PO-BIC-1 -1  Usluga bibliotečko-informacionog centra

PO-BIC-2 -1  Nabava bibliotečkih sadržaja

PO-BIC-3 -1  Edukacija korisnika i promocija bibliotečkog materijala

PO-BIC-4      Postupak predaje diplomskog rada/završnog rada I ciklusa studija

PO-BIC-5      Postupak provjere plagijarizma

PO-BIC-6      Provođenje inventure, otpisa i revizije bibliotečkog fonda

PO-BIC-7      Procedure o tehničko-zaštitnim mjerama za čuvanje, održavanje i korištenje bibliotečke građe

Pravila ponašanja u čitaonici

Poslovnik o arhivskoj zbirci

Procedure/smjernice za prihvatanje darova za bibliotečke zbirke

Procedure za info-upit uz obrasce

Procedure za fotokopiranje uz obrasce

Procedure za međubibliotečku pozajmicu uz obrasce

Procedure za tehničku obradu bibliotečke građe

Interne upute za obradu bibliotečke građe u COBISS-u

Interne upute za rad za info pultom

Smjernice za darove/poklone

Indeks ključnih riječi/predmetnih odrednica u COBISS-u

Upute za UDK smještaj u čitaonici na galeriji

Upute za analitičku obradu članaka iz časopisa u ProCite-u

Upute za analitičku obradu radova/članaka  nastavnika EFSA u ProCite-u

Interne upute za smještaj bibliotečke građe u magacinu

Na web stranici BIC-a korisnicima su dostupni opći podaci o biblioteci, osoblju, radnom vremenu, linkovi sa uputama o resursima i uslugama BIC-a, kao što su elektronski katalog COBISS, dostupne baze podataka, E-biblioteka, tekući naslovi časopisa, bilteni prinova te brojni korisni sadržaji.

BIC Ekonomskog fakulteta, zajedno sa još oko 90 biblioteka u BiH  je korisnik  sistema COBISS u kojem je preko 1.400 biblioteka regije sa preko 47.000.000 bibliografskih zapisa.

Kao punopravna članica Virtuelne biblioteke BiH (VIBBIH u NUB BiH) BIC aktivno učestvuje u sistemu uzajamne katalogizacije, kreiranjem zapisa u uzajamnoj bazi podataka, na osnovu posjedovanja verifikacije (bibliotekar sa licencom), za obradu monografskih, serijskih publikacija (kontinuirani izvori), redakciju i elektronske publikacije, kao i preuzimanje zapisa i pohranjivanje u lokalnu bazu podataka. Uporedo se radi na rekatalogizaciji starog bibliotečkog fonda knjiga (stari knjižni fond) koje se paralelno unosi u bazu podataka COBISS.

Kataloški zapisi u COBISS/OPAC-u sadrže detaljne podatke o fondu, poštujući međunarodne stručne bibliotečke standarde i povezani su preko šifre istraživača/nastavnika sa E-CRIS-om BiH (Informacioni sistem o istraživačkoj djelatnosti BiH).

Usluge BIC-a koriste studenti svih ciklusa studija, kao i oni koji studiraju po starim nastavnim planovima i programima, profesori, asistenti, spoljni saradnici, srednjoškolci, privrednici, vladine i nevladine institucije, međunarodne organizacije, specijalisti iz ekonomskih i drugih naučnih oblasti Univerziteta u Sarajevu i ostalih univerziteta u zemlji i inostranstvu.

BIC je do sada pratio javne konkurse i pozive i putem istih prijavljivao projekte putem kojih je nabavljana stručna literature za studente, pretplata na časopise, akademske baze podataka i potrebna oprema.

Osim pretplate na štampana izdanja časopisa, koji su korisnicima dostupni u čitaonici periodike, BIC posjeduje pretplate i na e-časopise koji se prosljeđuju zainteresiranim nastavnicima, zavisno od tematike.

Kroz saradnju sa institucijama u BiH i šire, bibliotečki fond se obogaćuje odabranim naslovima međunarodne i domaće izdavačke produkcije.

E-biblioteka, kao repozitorij udžbeničke literature za studente redovno se ažurira novim naslovima Izdavačke djelatnosti EFSA, uz saradnju sa nastavnicima i sistem administratorima.

Bibliotečko-informacioni centar već niz godina organizira edukacije na zahtjev za studente i nastavnike. Cilj edukacije je bliže upoznavanje korisnika sa uslugama BIC-a, sadržajem web stranice, sa posebnim naglaskom na sistem COBISS i E-CRIS, dostupne online baze podataka, informacijsku pismenost i prevenciju plagijarizma.

Edukacije na temu „COBISS, baze podataka i informacijska pismenost“ kojima prisustvuju studenti svih ciklusa studija, održavaju se prema planiranom rasporedu i naravno na zahtjev korisnika.

Edukacija je osmišljena kao prezentiranje bibliotečkih usluga sa fokusom na online izvore, uz praktične primjere pretraživanja dostupnih izvora. Smjernice za dalje planiranje i dopunjavanje postojećeg programa edukacije, baziraju se na istraživanju potreba korisnika, a jedan od načina je i analiza ankete koju svaki od korisnika ispuni nakon prisutva na edukaciji.

Komisija za popis biblioteke, redovno provodi godišnju inventuru bibliotečkog fonda stečenog putem kupovine, poklona, razmjene i vlastitih izdanja, a evidencija o nabavi se periodično usaglašava sa Službom za finansijsko-računovodstvene poslove.

Na zahtjev internog revizora, Službe za računovodstvo i Pravne poslove, izrađuju se  I dostavljaju izvještaji o infrastrukturi BIC-a, učešća u projektima, indeksiranim publikacijama te brojčani pokazatelji poslovanja BIC-a