In memoriam: Dževad Šabanagić (Sarajevo, 21.4.1945–10.5.2024)

S dubokim žaljenjem obavještavamo umjetničku i akademsku zajednicu i javnost da je 10. maja 2024. godine u Sarajevu preminuo Dževad Šabanagić, uvaženi violinist i dugogodišnji profesor Muzičke akademije Univerziteta u Sarajevu.

Profesor Dževad Šabanagić rođen je u Sarajevu 21. aprila 1945. godine gdje je završio Muzičku akademiju u klasi profesora Kurta Hauzera 1971. godine. Već od ranih studentskih dana se istakao kao kamerni i orkestarski violinista. U periodu od 1964. do 1966. godine bio je angažovan u Simfonijskom orkestru RTV Sarajevo. Od 1966. do 1974. godine radio je kao nastavnik violine u Muzičkoj školi "Dr. Vojislav Vučković" u Sarajevu, a potom je bio i njen direktor od 1973. do 1983. godine. U tom periodu intenzivno radi na razvoju muzičkog školstva na području grada Sarajeva i otvara niz područnih odjeljenja, koja kasnije prerastaju u samostalne muzičke škole. Za takav angažman školi je 1976. godine dodijeljena Šestoaprilska nagrada Grada Sarajeva.

Godine 1983. postao je asistent za Kamernu muziku za gudače na Muzičkoj akademiji u Sarajevu, a zatim je djelovao u zvanju docenta (1987), vanrednog profesora (1994) i redovnog profesora (2000) do odlaska u mirovinu 2015. godine. Na Muzičkoj akademiji bio je izuzetno aktivan nastavnik i član uprave, te je djelovao kao predsjednik komisije za umjetničku aktivnost Muzičke akademije u Sarajevu (1989, 1991), šef gudačkog odsjeka u dva mandata te je bio prodekan Muzičke akademije u Sarajevu do 1999. godine.  

Umjetnički rad Dževada Šabanagića ogleda se u aktivnoj solističkoj, kamernoj i orkestarskoj djelatnosti, a kao solista nastupa sa Sarajevskom filharmonijom, Simfonijskim orkestrom RTV Sarajevo i Simfonijskim orkestrom Mostar. Najveći dio svog umjetničkog angažmana ostvaruje sa Gudačkim kvartetom Kamernog teatra 55 u Sarajevu čiji je vođa od njegovog osnivanja 1968. godine Kvartet poslije postaje poznat pod imenom Sarajevski gudački kvartet sa kojim je Dževad Šabanagić djelovao više od 30 godina i nastupio na preko 300 koncerata u zemlji i inostranstvu. Preko dvije decenije bio je član i Sarajevskog baroknog trija sa flautistom Bećirom Drndom i pijanisticom Ljiljanom Pećanac sa kojim je uspješno održao više od 100 koncerata u zemlji i inostranstvu. Značajan je njegov angažman u

ansamblu MOMUS (Moderna muzika Sarajevo), koji je tokom sedamdesetih godina prošlog stoljeća izveo brojna djela bosanskohercegovačkih kompozitora kao što su Josip Magdić, Vojin Komadina, Miroslav Špiler, Milan Jeličanin, Nada Ludvig-Pečar i Anđelka Bego-Šimunić.

Kao jedan od najaktivnijih umjetnika u Sarajevu pod opsadom, Dževad Šabanagić je dao neizmjeran doprinos očuvanju kulturnog života grada u teškim uslovima ratne destrukcije. U periodu od 1992. do 1995. sa Sarajevskim gudačkim kvartetom održao je preko 100 koncerata u Sarajevu i oko 50 na ratnim turnejama u inostranstvu, aktivno je koncertirao sa Sarajevskim baroknim trijom, a značajan je i Šabanagićev angažman u obnovi rada Sarajevske filharmonije u kojoj je u poslijeratnom periodu postao koncertmajstor. Ostavio je i neizbrisiv trag u održanju kontinuiteta nastavnih i umjetničkih aktivnosti Muzičke akademije u ratnim danima.  

U svojoj koncertnoj karijeri Dževad Šabanagić je izveo izuzetno bogat i raznovrstan repertoar, koji je obuhvatio kompozicije od baroknog do savremenog repertoara, a neke od njih su doživjele svoje svjetske i BH premijere. Sa kamernim ansamblima je snimao za RTV Sarajevo, RTV BiH i Radio BiH u kojima su ostali zapisi trio sonate J. B. Localleta, J. J. Quantza, J. Haydna, V. Hassenberga, F. R. Frickera, I. Bugarinovića, a zatim i Kvintet L. Boccherinija, Gudački kvartet J. Haydna, E. Griega, A. Dvořáka, F. Schuberta, W. A. Mozarta, S. Rahmanjinova i Koncert za dvije violine i orkestar A. Vivaldija.

O njegovim izvedbama svjedočila je publika širom bivše Jugoslavije, Sovjetskog saveza, Francuske, Njemačke, Češke, Portugala, Švicarske, Holandije, Turske, Austrije, Španije, Norveške, Engleske, SAD-a, Italije i dalje. Nastupa na mnogim festivalima u bivšoj Jugoslaviji i inostranstvu: Dani muzike Budva - Sveti Stefan, Tribina savremene muzike u Opatiji, Muzički festival u Farfi - Italija, Sarajevska zima, Baščaršijske večeri, Ljeto u Kamernom, Sarajevske večeri muzike SVEM, Sarajevski internacionalni festival muzike SINF i Bihaćko ljeto.

Kao profesor kamerne muzike na Muzičkoj akademiji u Sarajevu sa studentima postiže značajne rezultate na republičkim i saveznim takmičenjima u Dubrovniku, Sarajevu, Mostaru, Prištini i Beogradu. Bio je član žirija na takmičenjima u Beogradu, Mostaru i Zagrebu.

Pored umjetničke i pedagoške djelatnosti Dževad Šabanagić bavio se društvenim radom te obavaljao niz funkcija: Član izvršnog odbora kulturno-prosvjetne zajednice BiH (1967-1969),  Predsjednik Zajednice muzičkih škola Bosne i Hercegovine (1973-1983), Generalni sekretar Saveza Udruženja muzičkih pedagoga Jugoslavije, predsjednik organizacionog odbora seminara za nastavnike muzike (1998-2000), predsjednik Udruženja muzičkih pedagoga Bosne i Hercegovine, predsjednik Udruženja muzičkih umjetnika Bosne i Hercegovine, predsjednik Udruženja muzičkih pedagoga u Federaciji BiH, predsjednik upravnog odbora Sarajevske filharmonije, član upravnog odbora Narodnog pozorišta u Sarajevu, predsjednik savjeta Sarajevske filharmonije, predsjednik Izvršnog odbora Muzičke akademije u Sarajevu.

Dobitnik je Povelje muzičke škole "Dr. Vojislav Vučković" za razvoj muzičkog školstva, Povelje Grada Sarajeva za rad Gudačkog kvarteta u ratu, Zahvalnice 5. korpusa Armije Republike Bosne i Hercegovine, Povelje Internacionalne lige humanista za 1996. godinu, Nagrade Udruženja muzičkih pedagoga BiH za rad Gudačkog kvarteta i Šestoaprilske nagrade Grada Sarajeva za 1999. godinu.

"U jugoslovenskoj violinskoj galeriji pojavilo se još jedno perspektivno ime...Suptilan osjećaj za romantičarsku frazu, za liniju koja je čista i kontinuirana. Posebna karakteristika je lijep ton, sonoran, gotovo uvijek čist, izvanredne boje i intenziteta, a to je po mom mišljenju jedan od primarnih kvaliteta za jednog violinistu. Njegovo tumačenje je zrelo i nadahnuto. (Jagoda Martičević, kritičarka iz Zagreba; "Susret s mladima", Radio Sarajevo, januar 1974. godine)

U referatu za izbor u zvanje vanrednog profesora njegove kolege David Kamhi, Faruk Sijarić i Bećir Drnda rekli su o Dževadu Šabanagiću: "Dževad Šabanagić je postigao izuzetne rezultate u vaspitno-obrazovnom procesu. Rezultate koje je postigao na svim poljima svog djelovanja bilo je moguće postići zahvaljujući njegovim organizacionim sposobnostima, nastavno-pedagoškim iskustvom, društveno-političkom aktivnošću kao i stručnim odnosom prema radu i međuljudskim odnosima koji su na visokom nivou. Inicijator je posjeta i saradnje odsjeka škole sa istaknutim muzičkim školama u cilju unaprjeđenja nastave i širenja muzičke kulture nastavnika. Karakterisale su ga objektivnost, moralno-radni kvaliteti, a posebno odnos sa ljudima, što je sve imalo za posljedicu unaprjeđenje muzičkog školstva."

Komemoracija profesoru Dževadu Šabanagiću održat će se u Narodnom pozorištu Sarajevo u ponedjeljak, 13. maja 2024. u 12:00 sati, a dženaza će se obaviti isti dan na mezarju Faletići u 17:15 sati.