Prava i obaveze studenata
Zakonom o visokom obrazovanju (Službene novine Kantona Sarajevo broj 33/17) u poglavlju VII propisana su prava i obaveze studenata kako slijedi:
Član 78.
(Sticanje i gubitak statusa studenta)
(1) Status studenta stiče se upisom na odgovarajući studijski program visokoškolske ustanove.
(2) Prijem i upis u prvu studijsku godinu vrši se na osnovu konačnih rezultata javnog konkursa.
(3) Pravo učešća na javnom konkursu imaju državljani Bosne i Hercegovine sa završenim četverogodišnjim srednjoškolskim obrazovanjem.
(4) Pravo učešća na javnom konkursu imaju i strani državljani sa stečenim odgovarajućim srednjoškolskim obrazovanjem, u skladu sa zakonom, konvencijama i međudržavnim ugovorima koji obavezuju Bosnu i Hercegovinu na način i pod uslovima utvrđenim ovim zakonom.
(5) Upisanom studentu iz stava (1) ovog člana visokoškolska ustanova/organizaciona jedinica izdaje indeks čiji sadržaj i oblik, pravilnikom predviđenim ovim zakonom, propisuje Ministarstvo.
(6) Status studenta prestaje:
a) okončanjem ciklusa studija;
b) ispisom sa visokoškolske ustanove;
c) isključenjem sa visokoškolske ustanove/organizacione jedinice po postupku i uz uslove utvrđene zakonom, statutom ili drugim odgovarajućim aktom visokoškolske ustanove;
d) kadastudentneokončastudijurokuutvrđenomzakonomi statutom;
e) kada student kojem ne miruju prava i obaveze ne upiše narednu godinu studija odnosno ne obnovi upis u istu godinu studija;
f) u drugim slučajevima utvrđenim zakonom, statutom ili drugim općim aktom visokoškolske ustanove.
(7) Lice koje izgubi status studenta u smislu stava (6) ovog člana može ponovno steći status studenta na način i pod uslovima utvrđenim statutom visokoškolske ustanove.
(8) Student visokoškolske ustanove kao javne ustanove koji je u posljednjoj studijskoj godini odslušao sve predmete zadržava status studenta narednu studijsku godinu (apsolventski staž) i ima pravo polagati nepoložene ispite u svim ispitnim rokovima u toku studijske godine.
(9) Ukoliko student u vremenskom periodu iz stava (8) ovog člana ne položi nepoložene ispite, dužan je obnoviti studijsku godinu.
(10)Ukoliko je student položio sve ispite, izuzev završnog rada, ima pravo polagati završni rad u toku studijske godine, bez obzira na ispitne rokove utvrđene ovim zakonom.
Član 88.
(Prava i obaveze studenta i studentski standard)
(1) Student ima pravo i obavezu da studira po usvojenim i odobrenim pravilima studiranja i nastavnom planu i programu te da bude ispitivan i ocjenjivan u skladu sa pravilima koja su transparentna, pravična i dostupna svakom studentu.
(2) Prava i obaveze iz studentskog standarda su lična i neprenosiva.
(3) Student ima pravo na:
a) prisustvovanje svim oblicima nastave;
b) kvalitetan nastavni proces u skladu sa usvojenim i odobrenim nastavnim planom i programom;
c) blagovremeno i tačno informisanje o svim pitanjima koja se odnose na studij;
d) da na transperentan način bude upoznat o rasporedu nastave i ispitnim terminima na nivou studijske godine i to u prve dvije sedmice studijske godine;
e) ravnopravnost u pogledu uslova studija i tretmana u visokoškolskoj ustanovi kao i na povlastice koje nosi status studenta;
f) različitost i zaštitu od diskriminacije;
g) pravo na zdravstvenu zaštitu u skladu sa zakonom;
h) korištenje biblioteke i drugih usluga koje se pružaju studentima na visokoškolskoj ustanovi, a u skladu sa aktima visokoškolske ustanove;
i) konsultacije i pomoć akademskog osoblja u savladavanju nastavnog sadržaja, a posebno pri izradi završnog rada;
j) slobodu mišljenja i iznošenja ličnih stavova koji su u vezi sa nastavnim sadržajem u toku realiziranja nastavnog procesa;
k) evaluaciju rada akademskog osoblja;
l) priznavanje i prenos bodova između visokoškolskih
ustanova s ciljem osiguranja mobilnosti;
m) učešće u postupku izbora za studentsko predstavničkotijelo i druga tijela ustanovljena statutom visokoškolske ustanove;
n) sudjelovanje u radu studentskih organizacija;
o) sudjelovanje u radu i odlučivanju tijela visokoškolske ustanove/organizacione jedinice u skladu sa statutom;
p) zaštituuslučajupovredenekogodnjegovihpravananačin utvrđen zakonom i statutom;
r) druga prava predviđena statutom i drugim općim aktima visokoškolske ustanove.
(4) Visokoškolska ustanova/organizaciona jedinica je obavezna na svojoj internet stranici objaviti informacioni paket odnosno studentski vodič koji sadrži informacije o pravima studenata koja ostvaruje tokom studija kao što je način ostvarivanja zdravstvene zaštite studenata, studentskom udruženju na organizacionoj jedinici, sekcijama koje su na raspolaganju studentima, programima mobilnosti kao i druge relevantne informacije. Sadržaj informacionog paketa odnosno studentskog vodiča preciznije se utvrđuje statutom visokoškolske ustanove.
(5) Student ima sljedeće obaveze:
a) pridržavati se pravila studiranja koje je propisal visokoškolska ustanova;
b) ispunjavati nastavne i druge obaveze studenta;
c) iskazivati poštovanje prema pravima akademskog i neakademskog osoblja, kao i pravima drugih studenata u visokoškolskoj ustanovi;
d) uredno izvršavati svoje studijske obaveze i učestvovati u akademskim aktivnostima;
e) poštivati kućni red, etički kodeks i kodeks ponašanja i oblačenja;
f) druge obaveze utvrđene zakonom, statutom ili drugim aktom visokoškolske ustanove/organizacione jedinice.
Član 89.
(Mirovanje prava i obaveza studenta)
(1) Prava i obaveze studenta miruju u slučajevima utvrđenim zakonom i statutom.
(2) Visokoškolska ustanova/organizaciona jedinica može na zahtjev studenta odobriti da mu iz opravdanih razloga određeno vrijeme, a najduže godinu dana, miruju prava i obaveze.
(3) Pod opravdanim razlozima iz stava (2) ovog člana podrazumijevaju se slučajevi:
a) trajanja teške bolesti zbog koje student nije mogao pohađati nastavu i polagati ispite;
b) trajanja porodiljskog odsustva;
c) drugi slučajevi utvrđeni statutom.
(4) Postojanje opravdanih razloga iz stava (3) ovog člana student potvrđuje dostavljanjem dokaza rukovodiocu organizacione jedinice, izdatog od nadležne javne zdravstvene ili druge ustanove relevantne za svaki konkretni slučaj.
(5) Rukovodilac organizacione jedinice donosi odluku po zahtjevu studenta iz stava (2) ovog člana, zadržavajući pravo na provjeru opravdanosti razloga iz stava (3) ovog člana.
(6) Student kojem ne miruju prava i obaveze, a koji ne upiše narednu odnosno ne obnovi upis u istu studijsku godinu, izjednačava se sa studentom koji se ispisao sa visokoškolske ustanove.
Član 90.
(Disciplinska odgovornost studenta)
(1) Statutom visokoškolske ustanove preciznije se regulišu: postupak disciplinske odgovornosti studenta, teže i lakše povrede obaveza, disciplinski organi, postupak za utvrđivanja odgovornosti studenta i druga relevantna pitanja.
(2) Postupak disciplinske odgovornosti protiv studenta može biti pokrenut samo za teže i lakše povrede obaveza koje su prije nego što su počinjene bile utvrđene statutom i za koje je bila propisana odgovornost.
(3) Postupak disciplinske odgovornosti ne može se pokrenuti:
a) nakon isteka šest mjeseci od dana saznanja za povredu obaveze i počinioca;
b) nakon isteka godinu dana od dana kad je povreda obaveze učinjena.
(4) Za težu povredu obaveze studentu se može izreći i mjera isključenja sa visokoškolske ustanove/organizacione jedinice.
Član 92.
(Predstavničko tijelo studenata)
(1) Studenti visokoškolske ustanove/organizacione jedinice se organizuju u predstavničko tijelo koje zastupa interese studenata visokoškolske ustanove/organizacione jedinice i daje doprinos ostvarenju obrazovnih, nastavnih, naučnih, kulturnih, akademskih i drugih društveno korisnih potreba studenata, a na osnovu demokratskih principa i u skladu sa zakonom.
(2) Statutom visokoškolske ustanove ili posebnim zakonom preciznije se utvrđuje pitanje uspostave i načina rada predstavničkih tijela studenata, njihova prava, obaveze i odgovornosti, pitanja studentskog standarda i druga pitanja bitna za rad predstavničkog tijela studenata.